Genel olarak birlikte gruplandırılıp adlandırılmakla birlikte bruksizminin uyku sırasında veya uyanıkken olmak üzere 2 tipi vardır. Genellikle hastalar gün boyunca dişlerini sıkmakta; gece ise dişlerini gıcırdatmaktadır.
Bruksizm ile ilgili çok sayıda çalışma yapılmasına rağmen, etiyolojisi hakkındaki düşünceler tartışmalıdır. Bruksizmin etiyolojisine ilişkin kesinlik kazanmış bir görüş birliği olmamakla birlikte; morfolojik, fizyopatolojik ve psikososyal faktörlerin etkili olduğu multifaktöriyel nedenler tanımlanmaktadır. Bu disfonksiyonun prognozunda; uyku düzensizliği ve bunun bir subgrubu olan parasomnianın yanı sıra, lokal (okluzal düzensizlik), sistemik (santral sinir sistemi bozukluğu, astım, rinit, alerjiler vb.), psikolojik (stres ve anksiyete), mesleki (yarışmaya dayalı spor vb.) ve genetik gibi pek çok faktör türevleri dikkate alınmalıdır.
Bruksizmin tanısı; hastanın medikal geçmişini, parafonksiyonel alışkanlıklarının varlığını, sistemik ve nörolojik değişiklikleri, yaşam tarzı ve kalitesini, ailesi ve sosyal ilişkilerini içeren faktörlerin kapsamlı bir klinik değerlendirmesiyle oluşturulmaktadır.
Bruksizm sonucunda oral dokularda en yaygın görülen klinik belirti ve semptomlar; dişlerin aşınması, dental ark ve destek dokulardaki düzensizlikler, pulpa hipersensivitesi, diş mobilitesi, diş veya restorasyonlarda fraktürler (kırıklar), ağrı, temporomandibular düzensizlikler, masseter kasının hipertrofisi ve baş ağrısıdır.
Çocuklarda da uyku bruksizmi sıklıkla gözlenmektedir. Bruksizm ortalama olarak 2 yaşında başladığı öne sürülmekle birlikte, bruksizmin çocuklarda görülme sıklığı oldukça yaygındır. Kız çocuklarında daha sık saptandığı bildirilmektedir.
Yapılan çalışmalarda anksiyetenin çocuklarda bruksizmin gelişmesinde öne çıkan faktörlerden biri olduğu rapor edilmektedir. Gerginlik, anksiyete ya da korku hissi diş sıkmayı tetikleyebilir. Okul öncesi çocuklarda bruksizm; anksiyete, depresyon, mutsuzluk ve somatik şikayetler gibi içsel problemlerle ilişkili bulunmuştur.
Bruksizmin astım ve solunum yolu enfeksiyonları sonucu ortaya çıkan alerjik süreç nedeniyle oluşabileceği düşünülmektedir.
Çocuklarda gözlenen bruksizm çok yönlü değerlendirilerek etkenin araştırılması gerekmektedir. Eğer çocuğun sistemik bir problemi var ise bruksizmin bu durumla ilişkili olabileceği düşünülerek mutlaka mevcut sistemik durumuyla ilgili uzman bir doktora yönlendirilip problemin ortadan kaldırılması veya kontrol altına alınması sağlanmalıdır. Bunun yanı sıra lokal ve psikolojik etkenlerde göz ardı edilmemelidir.
Çocuklarda görülen bruksizm konulu çalışmaların varlığına rağmen konuyla ilgili veriler daha çok uzmanların görüşleri üzerinden edinilmektedir.
Bruksizm multifaktöriyel etiyolojiye sahiptir ve tedavisi henüz netlik kazanmamıştır.
Etiyolojisi, çocuklarda görülme sıklığı, ağız diş sağlığı üzerine etkileri ve tedavisi hakkında güncel yaklaşımlar değerlendirilerek, problemin çözümü multidisipliner olarak sağlanmalıdır.