Diş çürüğü basitçe, dişin sert yapısının ağızda var olan bazı bakteriler ve belirli etkenlerin varlığı sonucu bozulması olayıdır. Diş çürüğü, bakterilerin ağız içerisinde kolonize olması, bu ortamda çoğalması ve zaman içerisinde beslenme ve konakfaktörleri ile etkileşime girmesi sonucu oluşan multifaktöriyel ve enfeksiyöz bir hastalıktır.
Diş çürüğü bakteri plağı olmadan gelişememektedir. Ancak tek başına bakterilerin varlığı da mine ve dentinde lezyon gelişimi için yeterli olmamaktadır. Bu nedenle diş çürüğü, pek çok faktörün bir araya gelmesi ile oluşmaktadır.
Diş çürüğünün oluşabilmesi için gerekli bu etkenler;
Ağızda karyojenik (çürük yapıcı) bakteri varlığı,
Bu bakterilerin beslenmesi için gereken maddeler (karbonhidrat),
Bakteri beslenmesi sonucu oluşan enzimler ve asidin diş dokularına etki etmesi için geçecek zamandır.
Diş çürüklerinin oluşmasını engellemede yapılacak işlemlerin hepsi bu üç faktörden birini elimine etmeye yöneliktir.
Çürük oluşumundaki dolaylı ve ikincil faktörler olan yaş, cinsiyet, tükürük, beslenme, dişin morfolojisi ve konumu, ağız hijyeni, immün sistem, ailenin eğitim seviyesi ve sosyoekonomik durumu gibi etkenler de çürük oluşumunda bir bütün olarak ele alınmalıdır.
Diş çürüğü, bulaşıcı ve koruyucu önlemlerle önlenebilen bir hastalıktır. Diş çürüklerini önlemek için
Beslenmede karyojenik gıdalar (ekmek, paketli karbonhidrat ürünleri, unlu mamüller, kurutulmuş meyveler) yerine karyostatik (et, balık, tavuk, yumurta, kuruyemişler, çiğ meyve ve sebzeler) ve antikaryojenik gıdaların (süt ve ürünleri, su, ksilitol) tüketimine ağırlık verilmeli,
Probiyotik alımına dikkat edilmeli,
Lifli ve uzun süre çiğneme gerektiren gıdalar beslenmeye katılmalı,
Uygun fırça seçilmeli,
Düzenli, doğru ve etkin fırçalama yapılmalı,
Arayüz bakımı yapılmalıdır.