Kanal Tedavisi Nedir?
Dişin içinde damar ve sinirler vardır. Bu oluşumlar; çürük, travma, enfeksiyon gibi durumlar nedeniyle zarar görür. Bu bölgenin, temizlenmesi, şekillendirilmesi ve doldurulması işlemi kanal tedavisidir. Yapılan kanal tedavisi; dişin, içinde sinir ve damarlar olmadan eski işlevini sürdürmesini sağlar.
Her dişin kök sayısı ve kök anatomisi farklıdır. Ön dişler genelde tek köklü, üst küçük azılar iki, azılar ise üç veya dört köklüdür. Bu kökler içinde ise değişik sayıda kanal vardır. Örneğin tek köklü bir alt kesicinin içinde her zaman tek kanal olmayabilir. Azı dişlerde ekstra kanallar çıkabilir. Bu nedenle her dişin kanal tedavisi ayrıdır.
Türkiye’de kırık yaşını geçmiş bireylerin çoğunda bir kanal tedavisi hikayesi vardır. Bugüne kadar kabus gibi algılanan kanal tedavisi, yeni teknolojiler, yeni ilaçlar ve endodonti konusundaki ihtisaslaşma sayesinde diğer diş tedavilerinden farksız hale geldi. Canlı dişlerde tek seans yapılan kanal tedavilerinden sonra ağrı hemen hemen hiç oluşmaz. Enfekte dişlerde ise nadiren ilk seanstan sonra 1-2 günlük bir rahatsızlık hissedilebilir. Bu rahatsızlık hissi de ikinci günden sonra azalarak geçer.
Neden Kanal Tedavisi İçin Endodontiste İhtiyaç Duyulur?
Her diş hekimi mezun olduktan sonra kanal tedavisi yapabilir. Gelişen teknoloji ve branşlaşmalarla beraber her diş hekiminin her tedaviyi en iyi şekilde yapma şansı kalmamıştır. Kanal tedavisi üzerinde eğitim almış ve teknik imkanları kullanan, bu tedavi hakkında daha fazla bilgisi olan kişilerin bu tedaviyi yapmaları daha sağlıklı sonuçlar verir.
İyi bir kanal tedavisi ve üst restorasyon yapılan dişin ömür boyu ağızda kalması amaçlanır.
Kanal tedavisi yapılmış bir dişin siniri olmadığından soğuk, sıcak ve çürükten dolayı oluşan ağrıları hissetmez. Kanal tedavisinden sonra yapılan dolgu veya kuron iyi yapılmazsa diş ile dolgu veya kuron arasında zamanla sızıntı meydana gelir. Bu nedenle kötü yapılan bir üst yapı, çok iyi yapılmış bir kanal tedavisinin başarısını direk etki eder. Ve dişin tekrar sorun yaratmasına sebebiyet verir. Bu nedenle iyi bir kanal tedavisinden sonra iyi bir üst yapının yapılması şarttır. Bunun dışında ağız hijyeni çok önemlidir. Sızıntının olmaması için: Diş çok iyi fırçalanmalı, diş ipi ile ara yüzeyler iyice temizlenmeli, ağız gargaraları tamamlayıcı ajan olarak kullanılmalıdır. Altı ayda bir diş hekimine kontrole gidilmeli. Gerekirse diş taşı temizliği yapılmalıdır. Beş yıl sonra dolgu veya kuron kontrol edilmeli. Gerekirse yenilenmeli.
Merak Ettikleriniz
Diş tedavisinde en çok korkulan uygulamaların başında gelen kanal tedavisi, gelişen teknoloji ve ilaçlar sayesinde tek seansta ve sorunsuz bir şekilde yapılabilir. Zamanın çok değerli olduğu bu çağda kanal tedavisi için defalarca diş hekimine gitmeye gerek kalmayan bu uygulama ile diş sağlığınıza siz de sadece 20 ile 60 dakika süren tek seanslık bir kanal tedavisi ile kavuşabilirsiniz.
Dişin çürükle kayıp olan sert dokularını tamir eder, yeniler. Fizyolojik olarak fonksiyonuna katkı sağlar. Doku dostu bir materyaldir. Alerji yapmaz. Dişin, diş etinden ve çevre dokulardan girmeye çalışan zararlı mikroorganizmalara karşı daha kuvvetli olmasını sağlar. Kök içindeki ve kökler arasındaki açıklıkları kapatır. Kök gelişimi tamamlanmamış dişlerde, kök gelişiminin tamamlanması için kullanılır.
Kök ve kanal sayısı, köklerin anatomisi ve dişe daha önce kanal tedavisi yapılıp yapılmaması belirler. Yapılmış bir kanal tedavisini düzeltmek, hiç kanal tedavisi görmemiş bir dişe kanal tedavisi yapmaktan daha zordur. Bu yüzden dişe ilk kez yapılacak kanal tedavisinin düzgün yapılması çok önemlidir.
Dişin içindeki pulpa uzaklaştırıldığı için diş artık soğuk sıcak iletileri algılamaz. Ancak önceden olduğu gibi fonksiyonda kalır ve görevine devam eder.
İltihabın sebebi kök kanal sistemindeki mikroorganizmalardır. Uygun bir kanal tedavisi ile ortam mikroorganizmalardan arındırılırsa iltihabın iyileşme şansı oldukça yüksektir. Bu konuyla ilgili örnek vakaları inceleyebilirsiniz.
Eğer daha önceki tedavi başarısız olmuşsa sebep araştırılmalıdır. Malesef gördüğümüz başarısız kanal tedavilerinin çoğu yetersiz şekillendirme, temizlik ve doldurmadan kaynaklanmaktadır. Bu durumda eğer dişte kalıcı hasar meydana gelmemişse kanal tedavisi yenilenebilir. Bu işleme “retreatment” yada “kanal tedavisi tekrarı” denir.
Çürük temizlendikten sonra kalan sağlam diş dokusu dolgu yapmaya müsaitse dolgu yapılır. Aşırı madde kaybı olan durumlarda kuron onley tarzı restorasyonlar yapılır. Kuron yapılacaksa kuronun altında kalan boşluk muhakkak kalıcı dolgular ile restore edilmelidir (kompozit dolgular). Aksi taktirde sızıntı meydana gelir ve kanal tedavisinin ömrü azalır.
Altı yaşında sürekli birinci büyük azılar sürmeye başlar. Yeterli temizlik ve hijyen sağlanmadığı zaman bu dişler hızla çürüyebilir. Dolgu yapılmazsa ve çürük pulpaya ulaşırsa kanal tedavisi gerekir. Dişin kökü bazen gelişimini tamamlamamış ve açık kalmış olabilir. Bu durumlarda apeksifikasyon tedavisi uygulamak gerekebilir. Çocuğun uyumlu olması tedavinin başarısını etkileyen en önemli kriterdir. Bazen travma nedeni ile dişler kırılır ve pulpa açığa çıkar. Bu tür durumlarda da çocuklara kanal tedavisi yapılması gerekebilir. Süt dişleriyle ilgili tedaviler genellikle pedodontistler (çocuk dişi uzmanı) tarafından yapılır.
Dikey kırık, aşırı madde kaybı ve kemik kaybından dolayı aşırı sallantısı olan dişler dışında her diş düzgün bir tedavi ile ağızda kalabilir.
Fiyatlandırma kökün sayısı, dişin durumu ve daha önce kanal tedavisi görüp görmediği gibi etkenler göz önünde bulundurularak belirlenir. Oral muayene ve radyografik inceleme yapılmadan fiyatlandırma yapılması uygun değildir.
