Sağlıklı, genç bedenlerde bu bol bayram yemeleri kilo artışı veya hazımsızlık dışında bir sorun yaratmıyor. Ancak yaşı ilerlemiş, kalp – damar hastası, diyabet, yüksek tansiyonu olanların çok daha dikkatli olmaları gerekiyor. Çünkü kurban bayramında aynı şeker bayramında olduğu gibi yağlı, şekerli yiyecek, özellikle de kırmızı et tüketimimiz aşırı artıyor.
Et nasıl saklanmalı?
Eti büyük parçalar yerine tek seferde kullanılacak kadar küçük miktarlara ayırın.
Buzdolabının buzluk kısmında veya derin dondurucuda saklayın.
Kurban eti buzlukta -2 derecede birkaç hafta saklanabilir.
Derin dondurucuda ise -18 C‘de 3 ay saklayabilirsiniz.
Eti çözdükten sonra hemen pişirin.
Özellikle mangal, ızgara yöntemlerini tercih ediyorsanız biberiye kullanmanızı öneriyorum. Nedenine gelince: Izgara, kızartma, tütsüleme gibi yüksek ısılarda pişirmede bazı yiyeceklerin içindeki moleküller parçalanıyor ve toksik kimyasallar açığa çıkıyor. Bunlara ‘heterosiklik aminler’ (HCA) diyoruz.. Biz bu yiyecekleri yediğimizde heterosiklik aminler emiliyor, kana karışıyor, meme, kalın bağırsak, prostat hücrelerimiz başta olmak üzere vücudumuzda izleri görülüyor. Yıllardır süren çalışmalarda çok fazla ızgara et yemenin kolon, meme, prostat, pankreas gibi bazı kanser türlerini artırabildiği görüldü. Biberiye tüketmek zarardan koruyor. Yapılan araştırmalar biberiye bitkisinin heterosiklik amin oluşumunu azalttığını gösterdi. Eti biberiye bitkisiyle pişirmek, bol biberiye tüketmek yanmış etin zararlarından vücudumuzu az da olsa koruyabilir. Aynı şekilde laboratuvar testleri de biberiyenin kanser hücrelerini öldürebileceğini, kanser hastalarının yaşam süresini uzatabileceğini göstermiş…
Mangal sağlıklı bir pişirme yöntemi değil. Ancak çok keyifli, sevdiğimiz bir pişirme yöntemi. Arada sırada yapıyorsanız bu keyiften mahrum olmanın bir anlamı yok. Ancak her hafta mangal ateşi yakıyorsanız dikkat! Et ateşe çok yakın olduğu zaman sağlığa zararlı bileşikler açığa çıkıyor.
Mangal yaparken kömürün kor halini almasını bekleyin.
Et ile ateş arası mesafe ortalama 15 cm olmalı.
Ete en çok yakışan Çerkez sosu olan çerkezlerin ünlü sosunun tarifi:
Malzeme:
Kırmızı biber
Patlıcan
Domates
Havuç (haşlanmış)
Sarmısak
Tuz
Zeytinyağı
Hazırlanışı:
Biber, patlıcan, domates ve sarmısağı fırında közleyin. Kabuklarını soyun. Robota koyun, içine haşlanmış havuç ve maydanoz, tuz da ekleyin. İyice çekin.
Eğer 1 yıl saklamak istiyorsanız tencereye zeytinyağı koyun. Malzemeyi de içine boşaltıp hiç su koymadan pişirin. Salça kıvamına gelince söndürün. Cam kavanozlara doldurup saklayın.
Bayram sofrasında bunlara dikkat edin:
Miktara dikkat edin. Aşırıya kaçmayın.
Yağlı etler yerine, az yağlı ve yağsız et tüketmeye çalışın.
Hem öğlen hem akşam et tüketmeyin. Öğünlerden birini tercih ederek etinizi bu öğünde yiyin. Diğer öğünde zeytinyağlı sebze, salata, çorba, yogurt gibi yiyeceklerle beslenin.
Kızartma ve kavurma yöntemlerinden uzak durun. Haşlayarak veya fırında pişirerek yiyin.
Özellikle kolesterol hastaları ile kalp – damar hastalığı riski taşıyan kişiler sakatat tüketiminden kaçınmalılar.
Fazla et yemek kabızlık yapabilir. Etinizin yanında mutlaka zeytinyağlı sebze, salata, yeşillik yiyin.
Et yemeğinin hemen ardından çay içmeyin. Etin içindeki demirin emilimi engelleniyor.
Etin yanında bol domates, yeşil ve kırmızı biber yiyin. Bunların içindeki C vitamini etin içindeki demirin emilimini artırıyor.
Et yemeği yaparken kuyruk yağı eklemek aldığınız doymuş yağ miktarını artıracaktır. Eti kendi yağıyla pişirin, ekstra yağ eklemeyin.
Dr Yasemin Bradley