Ağız ve diş sağlığı , genel vücut sağlığını direkt etkilediğinden, sistemik rahatsızlığı olan kişilerin ağız sağlıklarına çok daha dikkat etmeleri ve düzenli diş hekimi ziyaretlerini aksatmamaları gerekmektedir.
Bu blog yazımızda “Diyabet” hastalığı olan kişilerde ağız ve diş sağlığının öneminden ve bakımından bahsederek tavsiyelerde bulunacağız. Keyifli okumalar dileriz.
Diyabet Nedir?
Diyabet, vücudumuzda pankreas adlı salgı bezinin yeterli miktarda insülin hormonu üretmemesi ya da ürettiği hormonun etkili bir şekilde kullanılmaması durumunda gelişen ve ömür boyu süren bir hastalıktır.
Diyabetli kişilerde besinlerden alınan şeker yani glukoz, hücrelere ulaşamaz ve kullanılamaz.(1)
Diyabet hastalığı kalp, böbrek, karaciğer ve göz gibi organların yanı sıra ağız ve diş sağlığını da olumsuz yönde etkilemektedir.
Diyabetli hastalarda;
1-Diş çürükleri,
2-Ağız kuruluğu,
3-Ağız içinde mantar ve pamukçuk oluşumu,
4-Diş eti hastalıkları ön plana çıkmaktadır.
1-Diş Çürükleri
Diyabetli hastalarda hücreler tarafından kullanılamayan yüksek şeker seviyesi, ağız içerisinde bakterilerin gelişimi için uygun ortamı hazırlamaktadır. Tükürükte de bulunan bu yüksek şeker dişlerin kolaylıkla çürümesine neden olmaktadır.
2-Ağız Kuruluğu
Tükürüğün ağız ortamındaki asidik değeri koruması, dişlerin yüzeylerini temizleyici ve çignemeyi kolaylaştırıcı etkisi bulunmaktadır. Ancak diyabetli hastalarda tükürük salgısı koyulaşır ve miktarı azalır. Tükürük azlığı, ağız kuruluğunun yanında besinlerin diş yüzeylerine yapışarak plak oluşumuna neden olmaktadır. Bu da ciddi diş eti enfeksiyonlarına zemin hazırlamaktadır.
3- Ağız İçinde Mantar ve Pamukçuk Oluşumu
Diyabetli hastaların ağız içleri , tükürüklerindeki şeker nedeniyle mantar enfeksiyonlarına yatkın olmaktadır. Bu sorun dudakların birleşim yerlerinde çatlak ve kızarıklar halinde kendini belli etmektedir. Sigara kullanımı ve protezlerin gece ağızda bırakılması mantar gelişimini hızlandırmaktadır.
4-Diş Eti Hastalıkları
Diyabetli kişilerde besinlerden alınan şekerin gerekli hücrelere ulaşamaması ve kullanılamaması nedeniyle tüm dokuların beslenmesi olumsuz yönde etkilenmektedir. Bu durum da diş etlerinin iltihaplanmaya karşı direncini düşürmektedir.
Diş eti iltihabı;
*Diş ile diş eti arasında bakterilerin yerleşip gelişmesine olanak veren küçük ceplerin oluşmasına,
*Dişlerin birbirinden ve diş etlerinden ayrılmasına ve dişlerin sallanmasına,
*Diş etlerinde kanamalara ve
*Ağızda aseton kokusunun hissedilmesine neden olmaktadır.
Ağız içinde yaşanan tüm bu enfeksiyonlar şeker kontrolünü daha da güçleştirmektedir.
Diş eti enfeksiyonlarının tedavi edilmesi ile diyabetli kişilerde insülin ihtiyacının hem klinik hem de immünolojik çalışmalarla azaldığı tespit edilmiştir.
*Tip1 ve Tip 2 diyabetli kişilerde diyabetli olmayanlara göre daha yüksek oranda diş eti hastalığı,
*Diş eti enfeksiyonlarının hipoglisemiye ve yağ asiti metabolizmasını arttırarak Tip 1 diyabete yol açtığı,
*Diyabetli kişilerde diş eti enfeksiyonlarının kan şekeri kontrolünü olumsuz etkilediği görülmektedir.
Diyabetli Kişiler Ağız ve Diş Sağlığı İçin Neler Yapmalıdır?
Diyabetli kişilerin diş ve diş eti sağlıklarını korumaları çok önemlidir.
1-Düzenli diş hekimi ziyaretleri ve uzman diş hekimi tarafından yapılan profesyonel diş temizlikleri,
2-Diş ve diş etlerinin günde 2 kere yumuşak bir fırça ile fırçalanması ve diş ipi ile diş aralarının temizliğinin yapılması,
3-Protez kullanıyorsa her gün temizliğinin yapılması ve akşamları çıkarılması korunması gereken kan şekeri değerini düşürmeye yardımcı olmaktadır.
*Tüm bu bilgiler ve öneriler çerçevesinde kişisel ağız ve diş sağlığına önem verilmesi, diş hekiminin uygulayacağı tedaviler ile kan şekerinin kontrol altında tutulması, sigara kullanılmaması, düzenli spor ve beslenmeye dikkat edilmesi, sadece diyabetli kişilere değil hepimize sevdiklerimizle birlikte, sağlıkla gülümsediğimiz mutlu bir yaşam sağlayacaktır.
